home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Ham Radio 2000 / Ham Radio 2000.iso / ham2000 / fax_sstv / mscan210 / man210n.doc < prev    next >
Text File  |  1996-07-14  |  74KB  |  1,765 lines
  1.  
  2.  
  3.  
  4.  
  5.  
  6.  
  7.  
  8.  
  9.  
  10.                             HANDLEIDING MSCAN 2.10
  11.  
  12.  
  13.  
  14.  
  15.  
  16.  
  17.  
  18. INHOUDSOPGAVE
  19.  
  20.  
  21. 1 INSTALLATIE
  22.  
  23. 1.1 Installeren van het MSCAN programma
  24.  
  25. 1.2 Bepalen kristal kalibratiefactor
  26.  
  27. 2 BEDIENING
  28.  
  29. 2.1 Scherm opbouw
  30.  
  31. 2.2 Selecteren van de programma mode
  32.  
  33. 2.3 Opslaan en inlezen van plaatjes
  34.  
  35. 2.3.1 Path wijzigen
  36.  
  37. 2.3.2 Beeld inladen van disk
  38.  
  39. 2.3.3 Beeld inladen van de auto directory
  40.  
  41. 2.3.4 Beeld inladen van geheugen
  42.  
  43. 2.3.5 Testbeeld inlezen
  44.  
  45. 2.3.6 Beeld inlezen van een video digitizer
  46.  
  47. 2.3.7 Beeld opslaan op disk
  48.  
  49. 2.3.8 Beeld opslaan in geheugen
  50.  
  51. 2.4 Tekst editor
  52.  
  53. 2.5 Ontvangen en uitzenden van plaatjes
  54.  
  55. 2.5.1 SSTV plaatjes ontvangen
  56.  
  57. 2.5.2 SSTV plaatjes uitzenden
  58.  
  59. 2.5.3 Fax plaatjes ontvangen
  60.  
  61. 2.5.4 Fax plaatjes uitzenden
  62.  
  63. 2.6 Beeldverwerking met de toolkit
  64.  
  65. 2.7 Gebruik van het spectrum
  66.  
  67. 2.8 Verlaten van het programma
  68.  
  69. BIJLAGE I - INTERFACES
  70.  
  71. A Interface vergelijkingstabel
  72.  
  73. B Beschrijving van de interface
  74.  
  75. 1. OPAMP
  76.  
  77. 2. Microscan RX
  78.  
  79. 3. PC speaker
  80.  
  81. 4. TxD pin
  82.  
  83. 5. Ad Lib
  84.  
  85. 6. Multiscan
  86.  
  87. 7. EasyFax
  88.  
  89. 8. ViewPort VGA
  90.  
  91. 9. Miniscan
  92.  
  93. BIJLAGE II - VIDEO DIGITIZERS
  94.  
  95. A Iris
  96.  
  97. B Video Blaster
  98.  
  99. C ComputerEyes/RT
  100.  
  101. BIJLAGE III - PROBLEMEN OPLOSSEN
  102.  
  103. BIJLAGE IV - BESCHRIJVING MODES
  104.  
  105. A SSTV
  106.  
  107. B Fax
  108.  
  109.  
  110. MSCAN 2.1x (c) Copyright 1996 CombiTech - Nederland
  111.  
  112. CombiTech,
  113. Postbus 507,
  114. 3235 ZG  Rockanje,
  115. Nederland.
  116. Tel/Fax: 0181-404252
  117. B.B.S. : 0181-404513
  118. Email: combitech@pi.net
  119. http://www.pi.net/~ctech
  120.  
  121. Ad Lib is a registered trademark of Ad Lib, Inc. The Graphics Interchange 
  122. Format(c) is the Copyright property of Compuserve Incorporated. GIF(sm) is a 
  123. Service Mark Property of Compuserve Incorporated. IBM is a registered 
  124. trademark of International Business Machines Corporation. Sound Blaster and 
  125. Video Blaster are registered trademarks of Creative Technology Ltd. All other 
  126. products are trademarks or registered trademarks of their respective owners. 
  127.  
  128. 1 INSTALLATIE
  129.  
  130. MSCAN is speciaal voor de zend- en luisteramateur ontwikkeld. Met dit 
  131. programma kunnen SSTV en Fax beelden worden ontvangen en uitgezonden in 
  132. zwart/wit en in TRUECOLOR, d.w.z. ruim 16,7 miljoen kleuren. MSCAN is 
  133. ontworpen voor de IBM (-compatibele) computer met minimaal een 80286 
  134. processor, een truecolor SVGA videokaart en een Microsoft compatibele muis. 
  135. MSCAN ondersteunt diverse interfaces, van de eenvoudige Hamcomm interface tot 
  136. het geavanceerde Multiscan modem. Een korte beschrijving van deze interfaces 
  137. is te vinden in Bijlage I. 
  138.  
  139. MSCAN heeft vele zeer handige multitasking mogelijkheden. Zo kunnen er tijdens 
  140. ontvangst en zenden ook andere taken worden verricht, b.v. het genereren van 
  141. teksten en het laden, digitaliseren of opslaan van plaatjes. Om dit mogelijk 
  142. te maken maakt MSCAN gebruik van de vele extra mogelijkheden die de computer, 
  143. videokaart en muis te bieden hebben. Het is hierdoor absoluut noodzakelijk dat 
  144. deze onderdelen een hoge mate van hardware compatibiliteit hebben. 
  145.  
  146. Het complete softwarepakket bestaat uit de volgende files:
  147.  
  148. MSCAN.EXE en
  149. MSCAN.CNF.
  150.  
  151. MSCAN.EXE is het hoofdprogramma. De file MSCAN.CNF bevat systeem informatie, 
  152. ijkgegevens voor de hardware demodulator en registratie gegevens. 
  153.  
  154.  
  155. 1.1 Installeren van het MSCAN programma
  156.  
  157. MSCAN wordt geleverd op floppy disk. U dient deze te kopiëren naar uw 
  158. harddisk. Maak eerst een directory op uw harddisk aan: 
  159.  
  160. MD \MSCAN
  161. CD \MSCAN
  162.  
  163. Kopieer nu de software van de diskette naar de harddisk:
  164.  
  165. XCOPY A:\*.* /s
  166.  
  167. Start nu MSCAN op met het commando
  168.  
  169. MSCAN /C        gevolgd door <Enter>. 
  170.  
  171. Hierdoor wordt eerst het configuratie menu opgeroepen. U kunt deze routine 
  172. altijd aanroepen wanneer u een default instelling in het programma wilt 
  173. bekijken en/of wijzigen. In het configuratie menu worden u de onderstaande 
  174. vragen gesteld, tussen de haakjes staat steeds de huidige instelling, wilt u 
  175. deze aanhouden dan geeft u <Enter>. 
  176.  
  177. SVGA chipset
  178.  
  179. Kies hier de chipset die aanwezig is op uw videokaart. Heeft uw videokaart een 
  180. andere chipset kies dan voor VESA. Sommige videokaarten zijn erg traag in VESA 
  181. mode, kies dan VESA/fast. Deze mode werkt echter niet bij iedere videokaart. 
  182. Wanneer voor VESA wordt gekozen, verschijnt de volgende vraag: 
  183.  
  184. VESA mode
  185.  
  186. Kies hier voor standard. Mocht bij opstarten blijken dat u niet het juiste 
  187. beeld krijgt, probeert u dan achtereenvolgens de keuzes hybrid#1 en hybrid#2. 
  188. Het is mogelijk dat voor uw videokaart eerst een residente driver moet worden 
  189. geladen alvorens deze VESA compatibel is. 
  190.  
  191. RX interface
  192.  
  193. Geef de gewenste interface op voor het decoderen van de SSTV & Fax signalen. 
  194. Kies bij gebruik van de Microscan RX en de PK-900 voor de OPAMP (1). 
  195.  
  196. TX interface
  197.  
  198. Afhankelijk van welke RX interface u heeft gekozen, kunt u nu kiezen welke 
  199. interface u wilt gebruiken voor het opwekken van de signalen. Voor een kort 
  200. beschrijving van de interfaces zie Bijlage I. 
  201.  
  202. Spectrum calibration factor low
  203. Spectrum calibration factor high
  204.  
  205. Sommige interfaces moeten worden gekalibreerd. De uitkomst van deze kalibratie 
  206. wordt vastgelegd m.b.v. deze twee kalibratiefactoren. U dient hier alleen wat 
  207. in te voeren wanneer u de kalibratie reeds bij een voorgaande versie heeft 
  208. uitgevoerd: u voert hier dan de oude waarden in die u bij de oude versie kunt 
  209. zien in het configuratie menu. Wanneer u een gebouwde Multiscan heeft gekocht 
  210. dan zal deze reeds gekalibreerd zijn, u kunt dan hier de bijgevoegde 
  211. kalibratiewaarden invullen. 
  212.  
  213. COM port of LPT port
  214.  
  215. Voer hier de communicatiepoort in waarop u de hardware heeft aangesloten. 
  216.  
  217. COM port IRQ nr
  218.  
  219. Afhankelijk van welke interface u heeft geselecteerd, wordt u nu gevraagd het 
  220. IRQ nummer op te geven van de gebruikte COM poort. De tekst 'standard' geeft 
  221. aan welk IRQ nummer gebruikelijk is bij de door u opgegeven poort. 
  222.  
  223. RX display sequence
  224. TX display sequence
  225.  
  226. Deze vragen geven de mogelijkheid om naar eigen inzicht de ontvangst- en 
  227. zendschermen in de SSTV mode te bepalen bij opstarten. U kunt deze instelling 
  228. ook (tijdelijk) in het programma zelf instellen. 
  229.  
  230. Crystal calibration factor
  231.  
  232. Zowel in de nieuwe SSTV en in de Fax modes is het synchroon lopen van zender 
  233. en ontvanger zeer belangrijk. Om deze reden moet u uw PC kalibreren. Meer 
  234. hierover in de paragraaf 'Bepalen kristal kalibratiefactor'. Heeft u bij een 
  235. voorgaande versie van dit programma de kalibratiefactor reeds bepaald dan kunt 
  236. u deze hier ingeven. U kunt het kalibratieproces dan overslaan. 
  237.  
  238. Header text
  239.  
  240. Vlak voordat een plaatje zal worden uitgezonden, wordt bovenin de header 
  241. geplaatst. Deze bestaat uit de callsign, het versienummer van MSCAN, en in het 
  242. midden de hier door u ingevulde tekst. Door de beperkte ruimte wordt deze 
  243. tekst onderdrukt in zwart/wit en Wraase SSTV modes. 
  244.  
  245. Call to be transmitted
  246.  
  247. In de shareware versie van MSCAN kunt u hier uw callsign opgeven. 
  248.  
  249.  
  250. 1.2 Bepalen kristal kalibratiefactor
  251.  
  252. Nauwkeurige timing is vooral bij Fax en bij de nieuwe SSTV modes van zeer 
  253. groot belang. Een afwijking in de kristalfrequentie van de PC zal resulteren 
  254. in een slechte synchronisatie (scheef lopen) bij de ontvangst van stations. 
  255. Constateert u dat het beeld scheef loopt bij een betrouwbaar station (lees: 
  256. station met nauwkeurige timing) dan zal het kristal in uw PC een, overigens 
  257. kleine, afwijking hebben. Deze afwijking is eenvoudig te bepalen en daarna te 
  258. compenseren: 
  259.  
  260. 1)                  Schakel het programma in de New SSTV mode of Fax mode.
  261.  
  262. 2)                  Ontvang een plaatje van een betrouwbaar station. Wanneer
  263.                     u dit in SSTV mode doet, zorg er dan voor dat u dit in
  264.                     SYNchrone of VIS mode doet.
  265.  
  266. 3)                  Verander de ingestelde mode niet. Klik op PARAM en dan op
  267.                     CALIB. U wordt nu gevraagd een lijn te trekken die
  268.                     evenwijdig met het plaatje loopt. Klik eerst op de linker
  269.                     bovenhoek, trek een lijn zo lang mogelijk langs het
  270.                     plaatje en klik dan weer. MSCAN berekent nu automatisch
  271.                     de afwijking in het kristal en slaat deze op in de
  272.                     configuratie file.
  273.  
  274. Houdt u er rekening mee dat ook de betrouwbare Fax stations wel eens scheef 
  275. lopende platen uitzenden. Dit wordt dan niet veroorzaakt door een slechte 
  276. timing, maar doordat simpel het origineel scheef in de machine wordt 
  277. geplaatst. Als goed alternatief kunt u ook gebruik maken van een van de 
  278. tijdzenders (kijk eens rond de 10 MHz). Stemt u af op een zender die iedere 
  279. seconde een piep uitzendt dan kunt u deze tonen als witte strepen in beeld 
  280. zien. Bij een goede afregeling zullen deze strepen recht onder elkaar komen te 
  281. staan. 
  282.  
  283. 2 BEDIENING
  284.  
  285. Om het programma te starten typt u
  286.  
  287. MSCAN           gevolgd door <Enter>.
  288.  
  289. Het programma zal nu opstarten in de laatst gebruikte mode.
  290.  
  291.  
  292. 2.1 Scherm opbouw
  293.  
  294. In de SSTV modes ziet u in het midden van het beeld twee schermen, genummerd 1 
  295. (links) en 2 (rechts). Deze schermen worden gebruikt voor het weergeven van de 
  296. ontvangen of te verzenden beelden. In de Fax modes is er slechts een groot 
  297. scherm. 
  298.  
  299. Bij de SSTV modes vinden we onder de twee schermen de 14 schermpjes voor de 
  300. geheugens. Hier wordt de inhoud van de geheugens (memories) weergegeven. 
  301.  
  302. Helemaal onderin het beeld vinden we bij alle modes de console. Deze console 
  303. is opgebouwd uit een drietal onderdelen. Links het spectrum, hierin wordt het 
  304. frequentiespectrum getoond van het ontvangst- of zendsignaal. Op de onderste 
  305. lijn in het spectrum vind u de markers, deze geven de belangrijke frequenties 
  306. aan. Als extra afstemhulp bij de SSTV modes vind u in het spectrum de 
  307. syncindicator. Dit is de stip in het kleine venster boven de meest linkse 
  308. (1200 Hz) marker. Deze stip licht op wanneer een juiste lijnsynchronisatiepuls 
  309. is gedetecteerd (d.w.z. juiste frequentie en juiste moment). 
  310.  
  311. Rechts van het spectrum vind u de indicatoren (bovenin) en het menu (onderin). 
  312. De indicatoren geven de status van het programma aan. Indicatoren met een 
  313. afgeronde hoek kunt u met uw muis een of meerdere keren achterelkaar 
  314. aanklikken. Er verschijnen dan nieuwe instellingen. De menutoetsen kunt u ook 
  315. aanklikken, ofwel er verschijnen dan nieuwe menutoetsen, of het door u 
  316. aangeklikte commando zal worden uitgevoerd. 
  317.  
  318. Vrijwel alle commando's worden gegeven door met uw muis op een indicator of 
  319. menutoets te klikken. Klikt u op een indicator dan verschijnt direct de nieuwe 
  320. instelling. Door binnen een seconde nogmaals te klikken verschijnen eventuele 
  321. overige instellingen. De geselecteerde instelling wordt pas geactiveerd 
  322. wanneer de indicator langer dan een seconde niet wordt aangeklikt, of wanneer 
  323. inmiddels een andere indicator is aangeklikt. 
  324. Klikt u een menutoets aan dan zal ofwel een nieuw (sub)menu verschijnen, of 
  325. het desbetreffende commando zal worden uitgevoerd. Wilt u een commando of menu 
  326. afbreken dat kunt u of de <Esc> toets of de rechter of middelste muistoets 
  327. indrukken. 
  328.  
  329.  
  330. 2.2 Selecteren van de programma mode
  331.  
  332. ┌────────┐   ┌────────┐   ┌────────┐   ┌────────┐   ┌────────┐
  333. │B&W SSTV│-> │ WRAASE │-> │NEW SSTV│-> │B&W FAX │-> │COL FAX │
  334. └────────┘   └────────┘   └────────┘   └────────┘   └────────┘
  335.  
  336. Direct rechts van het spectrum vind u de programma mode indicator, deze geeft 
  337. de ingestelde programma mode aan (zoals SSTV of FAX). Door hierop te klikken 
  338. selecteert u een andere programma mode. 
  339.  
  340.  
  341. 2.3 Opslaan en inlezen van plaatjes
  342.  
  343. In het PICTURE menu vind u alle functies die betrekking hebben op beelden. 
  344. MSCAN slaat beelden op in het JPEG formaat. JPEG zorgt voor een zeer hoge 
  345. compressiefactor bij het opslaan van beelden. Wel treedt hierbij enig verlies 
  346. op. Wanneer u een plaatje herhaaldelijk inleest en weer opslaat, dan zal dit 
  347. verlies zichtbaar worden. Beter kunt u dan gebruik maken van de in MSCAN 
  348. aanwezige geheugens. Beelden worden hierin zonder compressie en dus zonder 
  349. verlies opgeslagen. Naast het JPEG formaat kan MSCAN ook beelden inlezen die 
  350. zijn gecomprimeerd in het GIF formaat. Het GIF formaat ondersteunt echter 
  351. maximaal 256 kleuren. 
  352.  
  353.  
  354. 2.3.1 Path wijzigen
  355.  
  356.  
  357. ╔════════╗    ╔════════╗
  358. ║PICTURE ║ -> ║  PATH  ║
  359. ╚════════╝    ╚════════╝
  360.  
  361. Hier kunt u het path naar de picture directory veranderen. Dit is de directory 
  362. waar alle plaatjes worden ingelezen en opgeslagen. Nadat u op PATH klikt, 
  363. verschijnt een cursor in beeld, u kunt nu het nieuwe path invoeren, b.v. 'a:' 
  364. om een plaatje van disk a: te lezen. Ook kunt u op <enter> drukken, of de 
  365. linker muistoets, om een visuele presentatie van de directories te krijgen. 
  366. Iedere keer dat u op een directory klikt zal naar deze (sub)directory worden 
  367. gesprongen. Klikt u op .. dan gaat u een directory terug. U kunt de 
  368. geselecteerde directory accepteren door op OK te klikken. Wilt u afbreken dan 
  369. drukt u op uw rechter muistoets. 
  370.  
  371. De geselecteerde directory zal worden opgeslagen in de configuratiefile, de 
  372. volgende keer dat u MSCAN opstart wordt deze directory automatisch 
  373. geselecteerd. 
  374.  
  375.  
  376. 2.3.2 Beeld inladen van disk
  377.  
  378. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  379. ║PICTURE ║ -> ║DISKLOAD║ -> ║ SCREEN ║
  380. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  381.                             ╔════════╗
  382.                             ║  BOX   ║
  383.                             ╚════════╝
  384.                             ╔════════╗
  385.                             ║ MULTI  ║
  386.                             ╚════════╝
  387.                             ╔════════╗
  388.                             ║ DELETE ║
  389.                             ╚════════╝
  390.                             ╔════════╗
  391.                             ║  NEXT  ║
  392.                             ╚════════╝
  393.  
  394. U kunt nu opgeven in welk scherm (SCREEN 1, SCREEN 2 of alleen SCREEN) u een 
  395. plaatje wilt plaatsen. Geeft u BOX op dan kunt u een vierkant aangeven (een 
  396. box) waarin het plaatje moet worden geplaatst. Dit mag in een van beide 
  397. schermen zijn. Om de box te bepalen moet u 2 maal klikken, 1 keer voor de 
  398. linkerbovenhoek en 1 keer voor de rechteronderhoek. 
  399.  
  400. Met MULTI laadt u meerdere plaatjes in, beurtelings op scherm 1 en 2. Staat 
  401. het programma in de zendmode in SSTV dan zal het tempo van inladen gelijk zijn 
  402. aan dat van uitzenden, m.a.w. ieder plaatje zal een keer worden uitgezonden. 
  403. Let erop dat dit alleen werkt wanneer u beide schermen voor uitzenden heeft 
  404. geselecteerd. Bij Fax zullen de plaatjes in verkleinde vorm worden ingeladen. 
  405.  
  406. Na het ingeven van bovenstaande commando's wordt u gevraagd om een filenaam. 
  407. Bij het MULTI commando is dit de file die als eerste zal worden ingeladen (de 
  408. daarop volgende plaatjes worden vervolgens in alfabetische volgorde 
  409. ingeladen). I.p.v. een filenaam kunt u ook <Enter> ingeven, of op de linker 
  410. muistoets drukken, en vervolgens een file uit de directory kiezen. Bladeren 
  411. doet u met de indicatoren ^ en v.
  412.  
  413. Wilt u een file wissen dan klikt u op DELETE. Heeft u tevoren al een plaatje 
  414. ingeladen dan zal de filenaam hiervan reeds voor u zijn ingevuld, u kunt deze 
  415. naar keuze gebruiken of wissen. Na ingeven van de filenaam en <Enter> (of 
  416. linker muistoets) wordt u voor de zekerheid om een bevestiging gevraagd. 
  417.  
  418. Het inladen van meerdere plaatjes in alfabetische volgorde is eenvoudig door 
  419. gebruik te maken van NEXT. U gaat hierbij als volgt te werk. Laadt eerst zoals 
  420. gebruikelijk een plaatje in. Door nu op NEXT te klikken wordt automatisch de 
  421. volgende plaat in de directory ingeladen, dit gebeurt in hetzelfde scherm, of 
  422. dezelfde box, als de vorige plaat. 
  423.  
  424. MSCAN past het formaat van een ingeladen plaatje (ook bij digitaliseren) aan 
  425. op het geselecteerde scherm. Wanneer het plaatje in de lengte niet 
  426. beeldvullend is, zal het automatisch worden uitvergroot. Dit laatste gebeurt 
  427. niet wanneer de uitvergroting meer dan 25% zal bedragen, of wanneer een box is 
  428. geselecteerd. Ook in de Fax modes wordt deze optie onderdrukt. 
  429.  
  430.  
  431. 2.3.3 Beeld inladen van de auto directory
  432.  
  433. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  434. ║PICTURE ║ -> ║AUTOLOAD║ -> ║ SCREEN ║
  435. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  436.                             ╔════════╗
  437.                             ║  BOX   ║
  438.                             ╚════════╝
  439.                             ╔════════╗
  440.                             ║TRANSBOX║
  441.                             ╚════════╝
  442.                             ╔════════╗
  443.                             ║ MULTI  ║
  444.                             ╚════════╝
  445.                             ╔════════╗
  446.                             ║ DELETE ║
  447.                             ╚════════╝
  448.                             ╔════════╗
  449.                             ║  NEXT  ║
  450.                             ╚════════╝
  451.  
  452. Dit gaat op dezelfde wijze als het inladen van een plaatje van disk, alleen 
  453. wordt het plaatje nu niet ingeladen van de picture directory, maar van de auto 
  454. directory. Dit is de directory waar de plaatjes zijn opgeslagen die zijn 
  455. ontvangen in de SSTV of Fax auto mode. 
  456.  
  457. Met TRANSBOX laadt u op dezelfde manier een plaatje in als bij het BOX 
  458. commando, alleen zal alles wat zwart is (met een helderheid kleiner dan 1,2%) 
  459. niet worden geplaatst. Dit op het eerste gezicht eenvoudige commando biedt 
  460. ongekende mogelijkheden, zoals het gebruiken van extern aangemaakte teksten, 
  461. het vullen van (zwarte) letters met een zelf te bepalen patroon of foto, of 
  462. het plaatsen van diverse niet vierkante afbeeldingen. 
  463.  
  464. Tip:
  465. U kunt geheugen files naar de auto directory kopiëren (eventueel van een 
  466. andere naam voorzien) en ze gebruiken voor de transbox optie. 
  467.  
  468.  
  469. 2.3.4 Beeld inladen van geheugen
  470.  
  471. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  472. ║PICTURE ║ -> ║MEMREAD ║ -> ║ SCREEN ║
  473. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  474.                             ╔════════╗
  475.                             ║  BOX   ║
  476.                             ╚════════╝
  477.                             ╔════════╗
  478.                             ║TRANSBOX║
  479.                             ╚════════╝
  480.  
  481. Gelijk aan bij het inladen van disk kunt u ook hier kiezen waar u het plaatje 
  482. wilt plaatsen. Na het aanklikken van uw keuze wordt u echter niet gevraagd om 
  483. een filenaam, maar wordt direct een directory getoond met daarin de 14 
  484. geheugens. U kunt nu het gewenste geheugen selecteren. 
  485.  
  486. ╔════════╗
  487. ║SHOWMEMS║
  488. ╚════════╝
  489.  
  490. In de SSTV modes ziet u 14 kleine schermpjes, door op SHOWMEMS te klikken kunt 
  491. u (opnieuw) de geheugens naar deze schermpjes kopiëren. 
  492.  
  493.  
  494. 2.3.5 Testbeeld inlezen
  495.  
  496. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  497. ║PICTURE ║ -> ║ IMAGE  ║ -> ║ SCREEN ║
  498. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  499.  
  500. In het programma zijn een aantal standaard testbeelden aanwezig in het submenu 
  501. IMAGE. De testbeelden zijn met name geschikt om programmatuur en modem aan 
  502. zend- en ontvangstzijde te testen. Nadat u op IMAGE heeft geklikt selecteert u 
  503. het gewenste testbeeld. SPECTRUM maakt een kopie van het actuele spectrum naar 
  504. het scherm. U kunt hiermee uw tegenstation zijn uitgezonden spectrum laten 
  505. zien. Na keuze van het testbeeld geeft u op in welk scherm u het wilt 
  506. plaatsen. 
  507.  
  508. 2.3.6 Beeld inlezen van een video digitizer
  509.  
  510. ╔════════╗    ╔════════╗
  511. ║DIGITIZE║ -> ║ SCREEN ║
  512. ╚════════╝    ╚════════╝
  513.               ╔════════╗
  514.               ║  BOX   ║
  515.               ╚════════╝
  516.               ╔════════╗
  517.               ║ MULTI  ║
  518.               ╚════════╝
  519.               ╔════════╗
  520.               ║ INPUT  ║
  521.               ╚════════╝
  522.               ╔════════╗
  523.               ║SETTINGS║
  524.               ╚════════╝
  525.               ╔════════╗
  526.               ║ DELAY  ║
  527.               ╚════════╝
  528.  
  529. Een van de unieke mogelijkheden van MSCAN is dat u net zo makkelijk beelden 
  530. inleest van uw videocamera als van disk, zelfs wanneer u op dat moment een 
  531. ander plaatje ontvangt of uitzendt! 
  532. U moet hiervoor wel beschikken over een videodigitizer die door MSCAN 
  533. rechtstreeks wordt ondersteund: de Iris, ComputerEyes/RT, Video Blaster, Video 
  534. Blaster SE, Video Blaster FS200 of de Video Blaster SE100. Raadpleeg Bijlage 
  535. II voor meer informatie hierover. 
  536.  
  537. Om een videobeeld in te lezen hoeft u alleen maar aan te geven in welk (deel 
  538. van het) scherm u het wilt plaatsen. Door eerst op DELAY te klikken zal MSCAN 
  539. 10 seconden wachten alvorens het beeld te digitaliseren. 
  540.  
  541. Met INPUT kiest u welke ingang van de digitizer u wilt gebruiken. 
  542.  
  543. Klikt u op SETTINGS dan verschijnt een menu waarin u de helderheid 
  544. (brightness), het kontrast (contrast), de hue en de kleurverzadiging 
  545. (saturation) kunt instellen. U kunt de waarde verlagen en verhogen met de 
  546. resp. - LESS en + MORE knoppen. DEFAULT geeft de standaard instelling. Klik op 
  547. OK om de waarde aan te nemen. 
  548.  
  549.  
  550. 2.3.7 Beeld opslaan op disk
  551.  
  552. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  553. ║PICTURE ║ -> ║DISKSAVE║ -> ║ SCREEN ║
  554. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  555.                             ╔════════╗
  556.                             ║  BOX   ║
  557.                             ╚════════╝
  558.  
  559. Afhankelijk van de programma mode, kunt u nu opgeven of u SCREEN 1, SCREEN 2 
  560. of SCREEN wilt opslaan. Kiest u BOX dan kunt u een vierkant aangeven (een box) 
  561. dat moet worden opgeslagen. Dit mag in een van beide schermen zijn. Om de box 
  562. te bepalen moet u 2 maal klikken, 1 keer voor de linkerbovenhoek en 1 keer 
  563. voor de rechteronderhoek. 
  564. Na het ingeven van bovenstaande commando's wordt u gevraagd onder welke 
  565. filenaam u het plaatje wilt opslaan. Bestaat deze file reeds dan wordt u 
  566. gevraagd of de file overschreven mag worden, is dit goed kies dan voor OVERWR 
  567. (overwrite). 
  568.  
  569.  
  570. 2.3.8 Beeld opslaan in geheugen
  571.  
  572. ╔════════╗    ╔════════╗    ╔════════╗
  573. ║PICTURE ║ -> ║MEMWRITE║ -> ║ SCREEN ║
  574. ╚════════╝    ╚════════╝    ╚════════╝
  575.                             ╔════════╗
  576.                             ║  BOX   ║
  577.                             ╚════════╝
  578.                             ╔════════╗
  579.                             ║DISPLAY ║
  580.                             ╚════════╝
  581.  
  582. Gelijk aan het opslaan van een plaatje op disk kunt u ook hier kiezen welk 
  583. (gedeelte van het) scherm u wilt wegschrijven. Na het aanklikken van uw keuze 
  584. voert u echter geen filenaam in, maar wordt direct een directory getoond met 
  585. daarin de 14 geheugens. U kunt nu het gewenste geheugen selecteren. 
  586.  
  587. Door op DISPLAY te klikken kunt u het gehele beeldscherm naar een geheugen 
  588. schrijven. 
  589.  
  590.  
  591. 2.4 Tekst editor
  592.  
  593. Om tekst in een scherm te kunnen plaatsen is er voorzien in een eenvoudige 
  594. editor. Deze editor kunt u zowel tijdens ontvangst als tijdens zenden 
  595. gebruiken. Zodra een editor- of karaktertoets wordt ingedrukt zal in het 
  596. scherm een cursor verschijnen. Deze geeft aan waar het eerstvolgende karakter 
  597. zal worden geplaatst. De cursor verdwijnt automatisch wanneer gedurende 5 
  598. seconden geen toets wordt ingedrukt. 
  599.  
  600. cursor toetsen
  601.  
  602. M.b.v. de cursortoetsen (pijlen) kunt u de cursor over het scherm verplaatsen. 
  603. De stapgrootte wordt bepaald door de grootte van het geselecteerde karakter. 
  604.  
  605. <Home>          cursor naar linksboven in het scherm
  606. <End>           cursor naar rechtsonder in het scherm
  607. <Ctrl><>>       cursor naar einde van de regel
  608. <Ctrl><<>       cursor naar begin van de regel
  609. <Backspace>     cursor een positie naar links en wist karakter op deze positie
  610. <Del>           wist het scherm waarin de cursor zich bevindt
  611. <Tab>           alleen voor SSTV modes: verplaatst de cursor naar het andere 
  612.                 scherm 
  613.  
  614. U kunt de grootte en kleur van de karakters instellen m.b.v. de hiervoor 
  615. aanwezige indicatoren. 
  616.  
  617. ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐
  618. │T│->│S│->│M│->│L│->│T│->│S│->│M│->│L│
  619. └─┘  └─┘  └─┘  └─┘  └─┘  └─┘  └─┘  └─┘
  620.  
  621. U kunt hier de grootte van de door de teksteditor gebruikte karakters 
  622. instellen. Bij laatste vier instellingen, waarbij de letter op een zwarte 
  623. achtergrond wordt getoond, wordt de achtergrond waarop u de karakters plaatst 
  624. gewist. 
  625.  
  626. ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐  ┌─┐
  627. │C│->│C│->│C│->│C│->│C│
  628. └─┘  └─┘  └─┘  └─┘  └─┘
  629.  
  630. De kleur van het door de teksteditor gebruikte karakters kunt u hier 
  631. selecteren. De kleuren zijn achtereenvolgens wit, zwart, rood, groen en blauw. 
  632. In zwart/wit modes zijn dit wit, lichtgrijs, donkergrijs en zwart. 
  633.  
  634.  
  635. 2.5 Ontvangen en uitzenden van plaatjes
  636.  
  637. Na opstarten staat MSCAN altijd in de ontvangst (RX) mode. Klik op de 
  638. programma mode indicator om de gewenste programma mode te selecteren waarin u 
  639. wilt ontvangen en zenden. 
  640.  
  641.  
  642. 2.5.1 SSTV plaatjes ontvangen
  643.  
  644. Klik op de mode indicator (rechts van de programma mode indicator) om de 
  645. gewenste mode te selecteren. U kunt dit ook doen met <F5>. 
  646.  
  647. B&W SSTV:
  648.  
  649. ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐
  650. │ 7.2 │->│  8  │->│ 16  │->│ 32  │
  651. └─────┘  └─────┘  └─────┘  └─────┘
  652.  
  653. Wraase SSTV:
  654.  
  655. ┌────┐  ┌────┐  ┌────┐
  656. │ 24 │->│ 48 │->│ 96 │
  657. └────┘  └────┘  └────┘
  658.  
  659. New SSTV:
  660.  
  661. ┌──┐  ┌──┐  ┌──┐  ┌──┐  ┌──┐  ┌───┐
  662. │M1│->│M2│->│S1│->│S2│->│DX│->│R72│
  663. └──┘  └──┘  └──┘  └──┘  └──┘  └───┘
  664.  
  665. Selecteer nu op welk(e) scherm(en) u wilt ontvangen. U doet dit door op de RX 
  666. display sequence indicator te klikken. 
  667.  
  668. ┌──┐ ┌──┐ ┌──┐ ┌──┐
  669. │1X│ │X2│ │12│ │XX│
  670. └──┘ └──┘ └──┘ └──┘
  671.  
  672. 1X                  ontvang op scherm 1
  673. X2                  ontvang op scherm 2
  674. 12                  ontvang beurtelings op 1 en 2
  675. XX                  geen ontvangst
  676.  
  677. Wanneer de ontvangst volgorde wordt gewijzigd van b.v. 1X naar X2, dan zal de 
  678. ontvangst pas in scherm 2 beginnen nadat een nieuw plaatje begint (na 
  679. ontvangen van de beeldsynchronisatiepuls). Door als tussenstap XX te 
  680. selecteren, dus 1X -> XX en XX -> X2 forceert u dat MSCAN onmiddelijk naar 
  681. scherm 2 schakelt en hier wacht op de start van een plaatje. 
  682.  
  683. MSCAN is nu gereed voor de ontvangst van plaatjes en zal deze geheel 
  684. automatisch in de door u opgegeven scherm(en) tonen. Omdat MSCAN multitasking 
  685. is kunt u ondertussen andere dingen in MSCAN doen, zoals een plaatje opslaan 
  686. of inlezen en bijv. van tekst voorzien. Wilt u toch ingrijpen in de ontvangst 
  687. dan kunt u gebruik maken van de indicator links van de bericht indicator, en 
  688. de PARAM menu toets. 
  689.  
  690. In B&W en New SSTV modes:
  691.  
  692. ┌───┐  ┌───┐
  693. │TOP│->│CLS│
  694. └───┘  └───┘
  695.  
  696. In de Wraase SSTV mode:
  697.  
  698. ┌───┐  ┌───┐  ┌───┐
  699. │RGB│->│TOP│->│CLS│
  700. └───┘  └───┘  └───┘
  701.  
  702. Met RGB kunt u de volgorde waarin de beeldlijnen worden ontvangen wijzigen, 
  703. waardoor de 3 kleurcomponenten verschuiven (rood-groen-blauw wordt blauw-rood-
  704. groen). U gebruikt dit commando wanneer u een plaatje in de verkeerde kleur 
  705. ontvangt. Klikt u op TOP dan zal de ontvangst bovenin het scherm verdergaan 
  706. (of starten), <Ctrl><Home> indrukken geeft hetzelfde resultaat. CLS doet dit 
  707. ook maar wist tevens het scherm. 
  708.  
  709. In de New SSTV modes is een extra indicator beschikbaar, behalve met klikken 
  710. kunt u de instelling van deze synchronisatie indicator ook wijzigen met <F6>. 
  711.  
  712. ┌───┐  ┌───┐  ┌───┐
  713. │VIS│->│LIN│->│SYN│
  714. └───┘  └───┘  └───┘
  715.  
  716. Normaal zult u deze indicator op VIS hebben staan. De ontvangst van een SSTV 
  717. plaatje zal dan alleen starten wanneer een geldige VIS code wordt ontvangen. 
  718. In SYN mode zal de ontvangst bij iedere beeldsynchronisatiepuls beginnen, ook 
  719. al wordt geen VIS code ontvangen. Zowel de VIS als SYN zijn synchrone modes, 
  720. de ontvangst van het plaatje geschiedt dan synchroon. In LIN mode is dit 
  721. anders, hier wordt pas een beeldlijn geschreven wanneer er 
  722. lijnsynchronisatiepuls wordt ontvangen. Hierdoor is het beeld minder scherp en 
  723. zal de ontvangst stoppen zolang er niets wordt ontvangen. Toch kan deze mode 
  724. nodig zijn, en wel in de volgende gevallen: 
  725.  
  726. 1)      Wanneer het ontvangen signaal niet synchroon is, bijv. wanneer het een 
  727.         opname op cassette betreft. 
  728.  
  729. 2)      Wanneer de beeldsynchronisatiepuls is gemist of niet goed is ontvangen 
  730.         zal het ontvangen plaatje niet goed staan: de kantlijn kan dan ergens 
  731.         anders staan. Behalve met de hulpmiddelen in het PARAM menu kunt u dit 
  732.         ook verhelpen door kortstondig LIN mode te kiezen. Stem eventueel de 
  733.         ontvanger opnieuw af en let op de syncindicator in het spectrum. Is de 
  734.         synchronisatie correct, kies dan weer VIS of SYN mode.
  735.  
  736. Wanneer MSCAN in de New SSTV mode een beeldsynchronisatiepuls met geldige VIS 
  737. code ontvangt zal het automatisch de juiste mode (M1, M2 etc.) instellen. 
  738. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in een foutieve scottie mode (gebruikt door 
  739. JV-FAX en oude versies van MSCAN) en de correcte. Bij decodering van de 
  740. foutieve wordt naast de mode een ' teken geplaatst, dus S1', S2' en DX'. MSCAN 
  741. zendt alleen in de juiste scottie mode. 
  742.  
  743. ╔═══════╗
  744. ║ PARAM ║
  745. ╚═══════╝
  746.  
  747.  
  748. Daar dit menu in de B&W en Wraase SSTV modes slechts een optie kent verschijnt 
  749. na aanklikken van PARAM geen submenu maar zal het betreffende commando direct 
  750. worden uitgevoerd. U schakelt hier tussen de manual en de autosync mode. 
  751. Manual is de normale synchronisatie mode, waarbij iedere lijn geschreven zal 
  752. worden na ontvangst van een lijnsynchronisatiepuls. De autosync mode is 
  753. speciaal voor de modes ontwikkeld door CombiTech. Een echte synchrone mode is 
  754. niet mogelijk daar de zendende stations niet synchroon uitzenden. Wanneer 
  755. MSCAN in autosync mode staat, kijkt het intelligent naar de 
  756. lijnsynchronisatiepulsen en probeert hieruit te voorspellen wanneer de 
  757. volgende puls zal komen. Valt door b.v. storing een lijn weg dan zal de 
  758. ontvangst toch doorgaan. Zelfs wanneer de beeldsynchronisatiepuls voor een 
  759. tweede plaatje wegvalt zal MSCAN proberen te voorspellen waar en wanneer dit 
  760. nieuwe plaatje moet worden geschreven. Vooral in de kleuren Wraase mode, waar 
  761. het wegvallen van een lijn de kleurenvolgorde in de war schopt, is deze mode 
  762. onmisbaar bij slechte ontvangst. 
  763.  
  764. In de New SSTV modes verschijnt na klikken op PARAM een submenu. 
  765.  
  766. ╔════════╗    ╔════════╗
  767. ║ PARAM  ║ -> ║ <LEFT  ║
  768. ╚════════╝    ╚════════╝
  769.               ╔════════╗
  770.               ║ >RIGHT ║
  771.               ╚════════╝
  772.               ╔════════╗
  773.               ║  RGB   ║
  774.               ╚════════╝
  775.               ╔════════╗
  776.               ║ CALIB  ║
  777.               ╚════════╝
  778.               ╔════════╗
  779.               ║  AUTO  ║
  780.               ╚════════╝
  781.  
  782. Met de <LEFT en >RIGHT menutoetsen verschuift u het begin van de beeldlijn naar
  783. links of rechts. U zult hier gebruik van maken wanneer in de synchrone mode de 
  784. beeldsynchronisatiepuls is gemist. Omdat ook de kleur dan vaak niet goed zal 
  785. zijn kunt u de kleurvolgorde wijzigen met de RGB toets. 
  786.  
  787. Door op AUTO te klikken activeert u de automaat. Wanneer deze is geactiveerd 
  788. schakelt het programma de normale bediening uit, in de console verschijnt dan 
  789. de mededeling 'auto mode engaged'. MSCAN zal nu zelf beelden in beide schermen 
  790. ontvangen en opslaan. De naamgeving van de plaatjes is als volgt: de eerste 2 
  791. cijfers zijn de maand, de tweede 2 cijfers de dag van de maand, de derde 2 
  792. cijfers het uur, en de laatste 2 cijfers het aantal minuten. Een plaatje dat 
  793. op 26 maart om 18:30 is ontvangen zal dus zijn opgeslagen met als filenaam 
  794. '03261830'. De auto mode is uit te schakelen met <Esc> (of middelste of 
  795. rechter muistoets). 
  796.  
  797.  
  798. 2.5.2 SSTV plaatjes uitzenden
  799.  
  800. Klik op de mode indicator of gebruik <F5> om de gewenste mode te selecteren. 
  801.  
  802. Indien nodig, selecteer het scherm (1 of 2) waarin u het plaatje heeft staan 
  803. dat verzonden moet worden. Zijn beide schermen geselecteerd (1 en 2) dan 
  804. worden de beelden beurtelings vanuit scherm 1 en 2 uitgezonden (mits u twee 
  805. maal heeft geklikt op de RX/TX indicator). 
  806.  
  807. ┌──┐  ┌──┐  ┌──┐
  808. │X2│->│12│->│1X│
  809. └──┘  └──┘  └──┘
  810.  
  811. X2:     zend plaatje in scherm 2 uit
  812. 12:     zend beide schermen uit (beginnend met 1)
  813. 1X:     zend plaatje in scherm 1 uit
  814.  
  815. Klik nu op de RX/TX indicator, druk op <F9>, om te schakelen van ontvangst 
  816. naar zenden. Er zijn twee zendinstellingen, bij de eerste instelling stopt het 
  817. programma de uitzending automatisch na het eerste plaatje. Bij de tweede 
  818. instelling (twee keer klikken) blijft het programma continu beelden uitzenden. 
  819.  
  820.  
  821. 2.5.3 Fax plaatjes ontvangen
  822.  
  823. Voor een goed begrip van de werking van sommige functies zullen eerst de 
  824. begrippen 'scrollen' en 'endmarker' worden behandeld. 
  825.  
  826. scrollen
  827.  
  828. In de Fax mode is het werkelijke scherm iets groter dan wat op de monitor 
  829. zichtbaar is. Hierdoor kunnen lange Fax-platen die normaal niet in beeld 
  830. zouden passen toch worden ontvangen en weergegeven. D.m.v. scrollen (verticaal 
  831. bewegen) wordt de rest van het beeld zichtbaar gemaakt. Dit scrollen gebeurt 
  832. grotendeels automatisch. Zo zal bij de ontvangst of het verzenden van Fax 
  833. platen altijd zichtbaar zijn waar de plaat op dat moment is. Hetzelfde geldt 
  834. bij het inladen of wegschrijven van een plaat. Er is echter een uitzondering: 
  835. wanneer de cursor in beeld is zal er geen scrollen plaatsvinden zodat altijd 
  836. het gedeelte waar de cursor staat zichtbaar is. 
  837.  
  838. endmarker
  839.  
  840. Met de endmarker geeft men aan waar zich de ondergrens van het huidige beeld 
  841. bevindt. Zo zal een uitzending stoppen wanneer de endmarker is bereikt, en 
  842. wordt bij opslaan op disk slechts het gedeelte tot aan de endmarker 
  843. weggeschreven. De endmarker werkt grotendeels automatisch. De endmarker wordt 
  844. b.v. na het inladen van een plaatje automatisch onderaan geplaatst. Wordt 
  845. eventueel onder de plaat (en dus de endmarker) nog iets ingetikt of ingeladen 
  846. (box) dan wordt de endmaker hier weer onder geplaatst. Wanneer een Fax-plaat 
  847. wordt ontvangen en men stopt daarna de ontvangst dan zal de endmarker worden 
  848. geplaatst op de laatste lijn van ontvangst. 
  849.  
  850.  
  851. Klik op de mode indicator (of gebruik <F5>) om de gewenste mode te selecteren. 
  852.  
  853. In B&W fax:
  854.  
  855. ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐
  856. │ 120 │->│ 180 │->│ 240 │->│ 60  │->│ 90  │
  857. └─────┘  └─────┘  └─────┘  └─────┘  └─────┘
  858.  
  859. In Col Fax:
  860.  
  861. ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐  ┌─────┐
  862. │ 240 │->│ 360 │->│ 120 │->│ 180 │
  863. └─────┘  └─────┘  └─────┘  └─────┘
  864.  
  865. De indicator toont het aantal lijnen per minuut dat wordt uitgezonden. 
  866.  
  867. Selecteer nu de gewenste IOC door op de IOC indicator, rechts van de mode 
  868. indicator, te klikken of gebruik <F6>. 
  869.  
  870. In B&W Fax:
  871.  
  872. ┌───┐  ┌───┐  ┌───┐
  873. │288│->│576│->│864│
  874. └───┘  └───┘  └───┘
  875.  
  876. In Col Fax:
  877.  
  878. ┌───┐ ┌───┐
  879. │288│ │204│
  880. └───┘ └───┘
  881.  
  882. De IOC is een maat voor de hoogte-breedte verhouding van het uitgezonden 
  883. beeld. Bij selecteren van 360 LPM (alleen in Col Fax) wordt automatisch een 
  884. IOC van 204 ingesteld daar deze hierbij gebruikelijk is. 
  885.  
  886. Rechts van de IOC indicator bevindt zich de bandbreedte (shift) indicator. 
  887.  
  888. ┌───┐  ┌───┐
  889. │800│->│300│
  890. └───┘  └───┘
  891.  
  892. Bij b.v. 800 Hz shift verandert de toon van het Fax-signaal 800 Hz wanneer het 
  893. videosignaal van geheel zwart naar geheel wit gaat. Bij zenden wordt altijd 
  894. een shift van 800 Hz gebruikt. 
  895.  
  896. ┌───┐  ┌───┐  ┌───┐
  897. │RGB│->│TOP│->│CLS│
  898. └───┘  └───┘  └───┘
  899.  
  900. Met RGB kunt u de volgorde waarin de beeldlijnen worden ontvangen wijzigen, 
  901. waardoor de 3 kleurcomponenten verschuiven (rood-groen-blauw wordt blauw-rood-
  902. groen). U gebruikt dit commando wanneer u een plaatje in de verkeerde kleur 
  903. ontvangt. Klikt u op TOP dan start de ontvangst bovenin het scherm. Het 
  904. commando CLS doet dit ook maar wist tevens het scherm. 
  905.  
  906.  
  907. Gebruik de RX display sequence indicator om de ontvangst aan en uit te zetten. 
  908.  
  909. ┌──┐  ┌──┐
  910. │1 │->│X │
  911. └──┘  └──┘
  912.  
  913. 1       gebruik scherm 1 (er is maar een scherm)
  914. X       gebruik geen scherm (dus ontvangst uit)
  915.  
  916. In het PARAM menu kunt u diverse instellingen wijzigen.
  917.  
  918. ╔════════╗    ╔════════╗
  919. ║ PARAM  ║ -> ║ <LEFT  ║
  920. ╚════════╝    ╚════════╝
  921.               ╔════════╗
  922.               ║ >RIGHT ║
  923.               ╚════════╝
  924.               ╔════════╗
  925.               ║ VIDEO  ║
  926.               ╚════════╝
  927.               ╔════════╗
  928.               ║ CALIB  ║
  929.               ╚════════╝
  930.               ╔════════╗
  931.               ║  AUTO  ║
  932.               ╚════════╝
  933.  
  934. Met de <LEFT en >RIGHT menutoetsen verschuift u het begin van de beeldlijn naar
  935. links of rechts. 
  936.  
  937. Klikt u op VIDEO dan verschijnt het onderstaande submenu.
  938.  
  939. ╔════════╗    ╔════════╗
  940. ║ VIDEO  ║ -> ║ INVERT ║
  941. ╚════════╝    ╚════════╝
  942.               ╔════════╗
  943.               ║ MIRROR ║
  944.               ╚════════╝
  945.  
  946. Met INVERT inverteert u de binnenkomende videosignalen, zwart/wit wordt dus 
  947. wit/zwart. Met MIRROR spiegelt u het binnenkomende beeldsignaal. De 
  948. beeldlijnen worden nu van rechts-naar-links geschreven. 
  949.  
  950. Beide commando's zult u slechts bij de ontvangst van enkele Fax stations op de 
  951. kortegolf banden nodig hebben. 
  952.  
  953. De CALIB toets gebruikt u bij het bepalen van de kristal kalibratie factor. 
  954.  
  955. ╔════════╗
  956. ║  AUTO  ║
  957. ╚════════╝
  958.  
  959. Het AUTO commando heeft dezelfde functie als in de New SSTV mode. De automaat 
  960. stelt in de Fax mode bovendien volautomatisch de IOC, LPM en shift (800 of 300 
  961. Hz) in. Ook bepaalt hij of het een kleuren of z/w uitzending is. Verder wordt 
  962. het plaatje 'rechtgezet' en start de ontvangst zodra het daadwerkelijke 
  963. plaatje verschijnt, de synchronisatiepulsen komen dus niet in beeld. Na 
  964. ontvangen van de stoptoon, of indien het beeldgeheugen vol is, wordt het 
  965. plaatje opgeslagen in de auto directory. De naamgeving van de plaatjes is als 
  966. volgt: de eerste 2 cijfers zijn de maand, de tweede 2 cijfers de dag van de 
  967. maand, de derde 2 cijfers het uur, en de laatste 2 cijfers het aantal minuten. 
  968. Een plaatje dat op 26 maart om 18:30 is ontvangen zal dus zijn opgeslagen met 
  969. als filenaam '03261830'. De auto mode is uit te schakelen met <Esc> (of 
  970. middelste of rechter muistoets). 
  971.  
  972.  
  973. 2.5.4 Fax plaatjes uitzenden
  974.  
  975. Merk op dat wanneer u een plaatje heeft ingeladen of gedigitaliseerd, de 
  976. endmarker automatisch onderaan het plaatje wordt geplaatst. Wilt u de 
  977. endmarker op een andere positie plaatsen klik dan op de endmarker indicator. 
  978.  
  979. ┌──┐
  980. │--│
  981. └──┘
  982.  
  983. Wanneer u op deze indicator klikt wordt de muis in het scherm geplaatst. U 
  984. kunt nu aangeven waar u de endmarker wilt plaatsen door op de linker muistoets 
  985. te drukken. 
  986.  
  987. Stel de gewenste mode en IOC in en start de uitzending door op de RX/TX 
  988. indicator te klikken, of op <F9> te drukken. U kunt de uitzending afbreken 
  989. door nogmaals op deze indicator te klikken, of <F9> te gebruiken. 
  990.  
  991.  
  992. 2.6 Beeldverwerking met de toolkit
  993.  
  994. Klik op de toolkit toets voor het beeldverwerking menu.
  995.  
  996. ╔════════╗    ╔════════╗
  997. ║TOOLKIT ║ -> ║ MIRROR ║
  998. ╚════════╝    ╚════════╝
  999.               ╔════════╗
  1000.               ║ COLOUR ║
  1001.               ╚════════╝
  1002.               ╔════════╗
  1003.               ║ ASPECT ║
  1004.               ╚════════╝
  1005.               ╔════════╗
  1006.               ║  MOVE  ║
  1007.               ╚════════╝
  1008.               ╔════════╗
  1009.               ║  DRAW  ║
  1010.               ╚════════╝
  1011.               ╔════════╗
  1012.               ║ DEBUG  ║
  1013.               ╚════════╝
  1014.  
  1015. In dit menu vindt u diverse hulpmiddelen bij het bewerken van beelden. 
  1016.  
  1017. De MIRROR functie gebruikt u om een beeld te spiegelen.
  1018.  
  1019. COLOUR is alleen in kleuren modes beschikbaar. U kunt hier de kleurvolgorde 
  1020. van een beeld wijzigen. 
  1021.  
  1022. Met ASPECT kunt u de aspect-ratio van een beeld wijzigen, dit is de hoogte-
  1023. breedte verhouding. U kunt de hoogte verdubbelen (1:2) of halveren (2:1). 
  1024.  
  1025. Het MOVE commando stelt u in staat een beeld te verschuiven. Dit kan nodig 
  1026. zijn wanneer een ontvangen beeld door synchronisatie problemen niet 
  1027. linksbovenin het scherm is begonnen. Na aanklikken van MOVE kiest u in welk 
  1028. scherm u deze opdracht wilt uitvoeren, waarna u met de muis de linkerbovenhoek 
  1029. van het plaatje markeert. 
  1030.  
  1031. De DRAW functie stelt u in staat m.b.v. uw muis in een van beide schermen te 
  1032. tekenen. De voor de teksteditor ingestelde kleur zal worden gebruikt. 
  1033.  
  1034. Het DEBUG commando is alleen voor technische support.
  1035.  
  1036.  
  1037. 2.7 Gebruik van het spectrum
  1038.  
  1039. Om de SSTV en Fax signalen te kunnen controleren is er voorzien in een 
  1040. spectrum weergave van deze signalen. In dit spectrum staan 3 zgn. markers, dit 
  1041. zijn v.l.n.r. de sync-marker (1200 Hz), de video ondergrens en de video 
  1042. bovengrens. Bij SSTV zijn de videogrenzen 1500 en 2300 Hz. Bij Fax hangt dit 
  1043. af van de gekozen shift. Bij 800 Hz is dit tevens 1500 en 2300 Hz, bij 300 Hz 
  1044. is dit 1750 en 2050 Hz. 
  1045. Wanneer het programma in de ontvangstmode staat en u klikt op SPECTRUM dan 
  1046. verschijnt het onderstaand submenu. Ook zult u zien dat de actuele frequentie 
  1047. van het ontvangen signaal in het spectrum wordt getoond. 
  1048.  
  1049. ╔════════╗    ╔════════╗
  1050. ║SPECTRUM║ -> ║vSHRINK ║
  1051. ╚════════╝    ╚════════╝
  1052.               ╔════════╗
  1053.               ║^EXPAND ║
  1054.               ╚════════╝
  1055.               ╔════════╗
  1056.               ║ <LOWER ║
  1057.               ╚════════╝
  1058.               ╔════════╗
  1059.               ║>HIGHER ║
  1060.               ╚════════╝
  1061.               ╔════════╗
  1062.               ║DEFAULT ║
  1063.               ╚════════╝
  1064.               ╔════════╗
  1065.               ║  LOAD  ║
  1066.               ╚════════╝
  1067.               ╔════════╗
  1068.               ║  SAVE  ║
  1069.               ╚════════╝
  1070.  
  1071. U gebruikt dit menu voornamelijk bij het (softwarematig) afregelen van een 
  1072. demodulator. Ook kunt u het gebruiken om (tijdelijk) de spectrum kalibratie 
  1073. aan te passen aan een station dat met de verkeerde tonen uitzendt (bij FM 
  1074. ontvangst of opnames). 
  1075.  
  1076. Met de commando's <LOWER en >HIGHER kunt u het ontvangstspectrum naar links en 
  1077. rechts verschuiven. Met de commando's vSHRINK en ^EXPAND comprimeert of 
  1078. expandeert u het spectrum. Wanneer u het spectrum verschuift dan geldt dit 
  1079. voor het gehele spectrum. Hierdoor kunt u in feite de frequentie van een 
  1080. ontvangen signaal wijzigen, handig wanneer een station met 'verkeerde' tonen 
  1081. zit. Wanneer u het spectrum comprimeert of expandeert zal de syncfrequentie 
  1082. (1200 Hz) niet veranderen. Het comprimeren/expanderen gebeurt dus altijd 
  1083. t.o.v. de syncfrequentie. Hierdoor is het mogelijk met deze toetsen het 
  1084. beeldkontrast enigszins aan te passen om een zo duidelijk mogelijke weergave 
  1085. te krijgen. U wijzigt in feite de frequentie van de videosignalen. 
  1086.  
  1087. De overige menutoetsen hebben de volgende functie:
  1088.  
  1089. DEFAULT:        laad de vaste standaard gegevens,
  1090. LOAD:           de in de configuratie file bewaarde ijkgegevens inladen,
  1091. SAVE:           de huidige instelling opslaan in de configuratie file. Dit 
  1092.                 commando wijzigt de waarden van de beide spectrum kalibratie 
  1093.                 factoren in het configuratiemenu. 
  1094.  
  1095. Staat het programma in de zendmode dan geeft klikken op SPECTRUM een ander 
  1096. submenu. 
  1097.  
  1098. ╔════════╗    ╔════════╗
  1099. ║SPECTRUM║ -> ║ 1000Hz ║
  1100. ╚════════╝    ╚════════╝
  1101.               ╔════════╗
  1102.               ║ 1200Hz ║
  1103.               ╚════════╝
  1104.               ╔════════╗
  1105.               ║ 1500Hz ║
  1106.               ╚════════╝
  1107.               ╔════════╗
  1108.               ║ 2300Hz ║
  1109.               ╚════════╝
  1110.               ╔════════╗
  1111.               ║ 2400Hz ║
  1112.               ╚════════╝
  1113.               ╔════════╗
  1114.               ║  APT   ║
  1115.               ╚════════╝
  1116.  
  1117. Dit submenu helpt u bij het ijken van de modulator, of bij het ijken van de 
  1118. demodulator van uw tegenstation. Klikken op een van de xxxxHz toetsen zal 
  1119. gedurende 5 s een toon met de overeenkomstige frequentie uitzenden. 
  1120.  
  1121. Wanneer de Miniscan als interface is geselecteerd zal onderstaande toets 
  1122. zichtbaar zijn. 
  1123.  
  1124.               ╔════════╗
  1125.               ║ CALIB  ║
  1126.               ╚════════╝
  1127.  
  1128. U gebruikt deze bij het automatisch kalibreren van deze interface. 
  1129.  
  1130. Wanneer een interface met programmeerbare uitgangsspanning is geselecteerd 
  1131. (Miniscan en Ad Lib), dan zal onderstaande toets zichtbaar zijn. 
  1132.  
  1133.               ╔════════╗
  1134.               ║ LEVEL  ║
  1135.               ╚════════╝
  1136.  
  1137. Wanneer u hierop klikt kunt u met -LESS and +MORE het gewenste uitgangsniveau 
  1138. instellen. Klik op OK om te bevestigen. 
  1139.  
  1140. Klikt u op APT dan verschijnt onderstaand submenu.
  1141.  
  1142. ╔════════╗    ╔════════╗
  1143. ║  APT   ║ -> ║ 200Hz  ║
  1144. ╚════════╝    ╚════════╝
  1145.               ╔════════╗
  1146.               ║ 300Hz  ║
  1147.               ╚════════╝
  1148.               ╔════════╗
  1149.               ║ 450Hz  ║
  1150.               ╚════════╝
  1151.               ╔════════╗
  1152.               ║ 675Hz  ║
  1153.               ╚════════╝
  1154.  
  1155. In dit submenu kunnen de diverse APT (Automatic Picture Transmission) tonen, 
  1156. zoals deze bij Fax signalen worden gebruikt om automatisch te starten en 
  1157. stoppen, worden opgewekt. De tonen worden gedurende 5 seconden gegenereerd, 
  1158. waarna de rusttoon 2300 Hz wordt uitgezonden. 
  1159.  
  1160.  
  1161. 2.8 Verlaten van het programma
  1162.  
  1163. Klik twee maal op de OK indicator, of op <F10> om het programma te verlaten. U 
  1164. kunt ook <Ctrl><X> of <Ctrl><Q> gebruiken. 
  1165.  
  1166.  
  1167. BIJLAGE I - INTERFACES
  1168.  
  1169. MSCAN ondersteunt vele interfaces. De vergelijkingstabel in deel A van deze 
  1170. bijlage geeft u een goed idee welke interface het meest voor u geschikt is. In 
  1171. deel B leest u meer over iedere interface en, indien nodig, hoe u deze moet 
  1172. kalibreren. 
  1173.  
  1174.  
  1175. A Interface vergelijkingstabel
  1176.  
  1177.                    ┌─────┬─────┬─────┬─────┬─────┬─────┬─────┐
  1178.                    │OPAMP│OPAMP│OPAMP│Easy-│View-│Mini-│Multi│
  1179.                    │spkr │TxD  │AdLib│Fax  │Port │scan │scan │
  1180. ┌──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1181. │multitasking      │  ■  │     │  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │
  1182. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1183. │RX storings-      │     │     │     │     │  ■  │     │  ■  │
  1184. │onderdrukking     │     │     │     │     │     │     │     │
  1185. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1186. │effectieve DSP    │  ■  │  ■  │  ■  │     │  ■  │  ■  │  ■  │
  1187. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1188. │RX beeldkwaliteit │     │     │     │  ■  │  ■  │     │  ■  │
  1189. │PC onafhankelijk  │     │     │     │     │     │     │     │
  1190. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1191. │TX beeldkwaliteit │     │     │  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │
  1192. │PC onafhankelijk  │     │     │     │     │     │     │     │
  1193. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1194. │hoge RX resolutie │     │     │     │     │  ■  │     │  ■  │
  1195. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1196. │hoge TX resolutie │     │     │  ■  │     │  ■  │  ■  │  ■  │
  1197. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1198. │>500000 RX kleuren│  ■  │  ■  │  ■  │     │  ■  │  ■  │  ■  │
  1199. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1200. │>500000 TX kleuren│  ■  │  ■  │  ■  │     │     │  ■  │  ■  │
  1201. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1202. │RX ongevoelig voor│  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │     │  ■  │  ■  │
  1203. │harmonischen      │     │     │     │     │     │     │     │
  1204. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1205. │sinusvormig audio │     │     │  ■  │     │  ■  │  ■  │  ■  │
  1206. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1207. │niet kalibreren   │  ■  │  ■  │  ■  │  ■  │     │  ■  │     │
  1208. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1209. │programmeerbaar   │     │     │  ■  │     │     │  ■  │     │
  1210. │uitgangsniveau    │     │     │     │     │     │     │     │
  1211. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1212. │geen externe      │  ■  │  ■  │  ■  │     │  ■  │  ■  │     │
  1213. │voeding nodig     │     │     │     │     │     │     │     │
  1214. ├──────────────────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┼─────┤
  1215. │Hamcomm compatibel│  ■  │  ■  │     │     │     │  ■  │     │
  1216. └──────────────────┴─────┴─────┴─────┴─────┴─────┴─────┴─────┘
  1217.  
  1218. Alle informatie is gebaseerd op het bestuderen van zowel het ontwerp als het 
  1219. testen van de hardware. Gebaseerd op informatie zoals deze beschikbaar was op 
  1220. 11-07-96. De PCIO-bus is v.w.b. de SSTV & Fax interface te vergelijken met de 
  1221. Multiscan. 
  1222.  
  1223.  
  1224. B Beschrijving van de interface
  1225.  
  1226. 1. OPAMP
  1227.  
  1228. Deze zeer eenvoudige interface voor ontvangst bestaat uit een enkele OPAMP die 
  1229. de audiosignalen versterkt zodat ze verder door de PC kunnen worden verwerkt. 
  1230. Deze interface is ook bekend als Hamcomm interface of (JV-FAX) comparator. 
  1231.  
  1232.  
  1233. 2. Microscan RX
  1234.  
  1235. De Microscan RX interface is ontwikkeld door CombiTech en is gebaseerd op 
  1236. OPAMP detectie. Een speciaal ontwerp zorgt voor een scherper beeld en minder 
  1237. ruis. De Microscan RX heeft een tweede zgn. 'pass-through' connector zodat de 
  1238. RS-232 poort beschikbaar blijft voor andere randapparatuur, zoals een TNC of 
  1239. telefoonmodem. De interface kan d.m.v. de aansluitkabel met 3,5mm jack 
  1240. connector aangesloten worden op iedere ontvanger. De Microscan RX heeft geen 
  1241. aparte voeding nodig. 
  1242.  
  1243.  
  1244. 3. PC speaker
  1245.  
  1246. MSCAN kan het audiosignaal voor uitzenden opwekken m.b.v. de luidspreker in de 
  1247. PC. Een eenvoudige schakeling die op de luidspreker wordt aangesloten past het 
  1248. geluid aan voor de zender. 
  1249.  
  1250.  
  1251. 4. TxD pin
  1252.  
  1253. De meest eenvoudige manier om het audiosignaal op te wekken is d.m.v. een 
  1254. eenvoudige schakeling die wordt aangesloten op de RS-232 poort van de PC. Deze 
  1255. schakeling is gelijk aan die bij de PC speaker, voordeel is nu echter dat geen 
  1256. aansluitingen in de PC moeten worden gemaakt. Groot nadeel van deze interface 
  1257. is dat er geen multitasking mogelijk is tijdens zenden. 
  1258.  
  1259.  
  1260. 5. Ad Lib
  1261.  
  1262. Iedere geluidskaart die Ad Lib of Sound Blaster compatibel is kan door MSCAN 
  1263. worden gebruikt om audio op te wekken voor uitzenden. Hoewel de interfacing 
  1264. naar de zender wat aandacht vereist om bijgeluiden als brom en ruis te 
  1265. vermijden, is met deze interface een zeer goede kwaliteit te bereiken. Zet de 
  1266. volumeregelaar op de geluidskaart op (bijna) maximaal. Gebruik een 
  1267. potentiometer bij de ingang van uw zender om het signaal op het gewenste 
  1268. niveau te regelen. Fijnafregeling is mogelijk in MSCAN (klik op SPECTRUM LEVEL 
  1269. tijdens TX). Heeft uw geluidskaart een mixer, zet dan het FM kanaal en de 
  1270. master uitgang op maximaal volume, en alle andere kanalen op nul. 
  1271.  
  1272.  
  1273. 6. Multiscan
  1274.  
  1275. Het Multiscan modem bestaat uit twee printen, een voor ontvangst en een voor 
  1276. zenden. De zendprint kan op de ontvangstprint worden bevestigd. De 
  1277. ontvangstprint kan ook zelfstandig worden gebruikt. De Multiscan gebruikt een 
  1278. hoogwaardige PLL detector voor het decoderen, en een sinusgenerator voor het 
  1279. coderen van de SSTV en Fax signalen. Dit verzekert u van de beste kwaliteit 
  1280. beelden, zelfs bij slechte condities. 
  1281.  
  1282. Wanneer u een gebouwde Multiscan heeft gekocht dan is deze reeds voor u 
  1283. afgeregeld. Heeft u echter een onderdeel vervangen of heeft u een bouwpakket 
  1284. gekocht, dan moet de Multiscan worden afgeregeld. De ontvangstprint wordt in 
  1285. de software afgeregeld. De zendprint wordt d.m.v. instelpots afgeregeld. De 
  1286. afregelingen zijn noodzakelijk i.v.m. toleranties in de gebruikte onderdelen. 
  1287.  
  1288.  
  1289. Afregelen ontvangstprint
  1290.  
  1291. Bij het afregelen van de demodulator op de ontvangstprint wordt de software 
  1292. aangepast aan de hardware (software kalibratie). Het afregelen is het 
  1293. gemakkelijkst met een toongenerator. Wanneer u een 2e PC heeft kunt u hierop 
  1294. MSCAN starten (met b.v. de speaker interface) en deze als toongenerator 
  1295. gebruiken. Het is echter ook mogelijk met de hulp van een mede-zendamateur. 
  1296. Let u erop dat wanneer u de ontvangstprint afregelt met een sinusgenerator, de 
  1297. spanning van het aangeboden signaal niet boven de 3Vtt komt. Door de werking 
  1298. van het PLL en het hierachter geplaatste filter zult u bij het afregelen van 
  1299. 1200 Hz geen 'strakke smalle paal' zien in het spectrum, maar meer een wat 
  1300. bibberende brede 'paal'. Ook de frequentie-aanduiding zal licht varieren (10-
  1301. 20Hz), dit is normaal. Bij hogere frequenties, met name bij 2300 Hz, dient u 
  1302. wel een smalle 'paal' in het spectrum te krijgen. Overigens krijgt u een breed 
  1303. ruisend spectrum te zien wanneer u geen enkel signaal aanbiedt. Dit is een 
  1304. combinatie van de vrijloopfrequentie van het PLL en de op de open ingang 
  1305. opgepikte storing. 
  1306.  
  1307. Voor het afregelen gaat u als volgt te werk:
  1308.  
  1309. 1)      Zet het programma in de SSTV mode en klik op SPECTRUM.
  1310.  
  1311. 2)      Zet op de audio ingang een 1200 Hz toon. Er zal in het spectrum een 
  1312.         piek verschijnen. In de rechterbovenhoek van het spectrum staat de 
  1313.         frequentie die de demodulator meet. Deze dient 1200 Hz te worden. Met 
  1314.         de <LOWER en >HIGHER menutoetsen verschuift u het gehele spectrum 
  1315.         omlaag of omhoog totdat u 1200 Hz afleest. De piek zal nu recht onder 
  1316.         de syncindicator staan. 
  1317.  
  1318. 3)      Zet op de audio ingang een 2300 Hz toon. Om nu de aanduiding 2300 in 
  1319.         het spectrum te krijgen kunt u met de vSHRINK en ^EXPAND menutoetsen 
  1320.         het gehele spectrum inkrimpen of uitrekken. De piek zal nu boven de 
  1321.         rechter stip staan. 
  1322.  
  1323. 4)      Wanneer deze waarden correct zijn moet de hele procedure nogmaals 
  1324.         worden herhaald. Hierna kunt u met SAVE de gevonden instelling in de 
  1325.         configuratie file opslaan. 
  1326.  
  1327. De demodulator is nu afgeregeld. Indien u niet over een toongenerator kunt 
  1328. beschikken dan kunt u ook vragen of een mede-zendamateur de tonen voor u wilt 
  1329. uitzenden, wanneer hij ook MSCAN gebruikt is dit geen enkel probleem daar deze 
  1330. mogelijkheid reeds is voorbereid in het programma. Sluit u bij deze wijze van 
  1331. afregelen de demodulator gewoon aan op de audio-uitgang van uw set. 
  1332.  
  1333. Het is ook mogelijk de demodulator te ijken m.b.v. een goed SSTV-signaal. Dit 
  1334. zal dan wel een minder exact resultaat geven. Betrekt u dit signaal van een 
  1335. taperecorder dan dient u zich er terdege van bewust te zijn dat de zweving 
  1336. waarmee de meeste recorders behebt zijn de frequentie, en dus het beeld, kan 
  1337. beïnvloeden. De procedure voor ijken m.b.v een SSTV-signaal is eigenlijk 
  1338. hetzelfde: 
  1339.  
  1340. 1)      Zet op de audio ingang het SSTV signaal. Gebruik de  <LOWER en >HIGHER 
  1341.         menutoetsen om een goede synchronisatie te realiseren (afregeling 1200 
  1342.         Hz). U zult een piek zien onder de syncindicator.
  1343.  
  1344. 2)      Gebruik de vSHRINK en ^EXPAND menutoetsen om de juiste grijsbalans te
  1345.         krijgen. De 'beeldtonen' dienen over het volle 1500-2300 Hz deel van 
  1346.         de schaal (aangegeven met de twee punten) aanwezig te zijn. 
  1347.  
  1348. 3)      Door op SAVE te klikken slaat u de gevonden parameters in de 
  1349.         configuratie file op. 
  1350.  
  1351.  
  1352. Afregelen zendprint
  1353.  
  1354. De modulator op de zendprint wordt als volgt afgeregeld:
  1355.  
  1356. 1)      Schakel het programma in de zendmode (RX aanklikken).
  1357.  
  1358. 2)      Klik op SPECTRUM. Met de toetsen 1200, 1500 en 2300 kunnen de tonen 
  1359.         1200, 1500 en 2300 Hz worden gegenereerd. 
  1360.  
  1361. 3)      Stel een frequentie van 1200 Hz in. Meet de frequentie van het signaal 
  1362.         dat de modulator nu genereert. Dit is te meten op de uitgang van de 
  1363.         kaart. De sterkte van het uitgangssignaal regelt u met R4. Indien uw 
  1364.         frequentieteller niet gevoelig genoeg is kunt u het signaal ook meten 
  1365.         bij R3. Regel de frequentie m.b.v. R7 exact op 1200 Hz af.
  1366.  
  1367. 4)      Stel nu een frequentie in van 2300 Hz. Regel met R6 de gemeten 
  1368.         frequentie op exact 2300 Hz af. 
  1369.  
  1370. 5)      Herhaal de hele voorgaande afregeling opnieuw. De modulator is nu 
  1371.         nauwkeurig afgeregeld. Wanneer u nu 1500 Hz opgeeft moet u deze 
  1372.         frequentie ook meten op de kaart. Een onnauwkeurigheid van enkele Hz 
  1373.         is toelaatbaar. 
  1374.  
  1375. 6)      Met <Esc> kunt u uit de spectrum mode komen, door 2 maal op TX te 
  1376.         klikken schakelt u weer terug in de ontvangst mode.
  1377.  
  1378.  
  1379. Heeft u niet de beschikking over een frequentieteller dan kunt u het signaal 
  1380. van de modulator ook gewoon uitzenden en vragen of een mede-amateur de 
  1381. frequentie voor u wilt meten. Beschikt deze amateur ook over het programma 
  1382. MSCAN dan kan hij dit op eenvoudige wijze doen m.b.v. het spectrum menu. 
  1383.  
  1384.  
  1385. 7. EasyFax
  1386.  
  1387. Sluit de EasyFax interface aan volgens de handleiding. Zorg ervoor dat de 
  1388. interface aanstaat voordat u MSCAN opstart. MSCAN zal dan direct na opstarten 
  1389. de EasyFax interface in de juiste mode zetten. 
  1390.  
  1391.  
  1392. 8. ViewPort VGA
  1393.  
  1394. Om uw ViewPort VGA interface te optimaliseren voor gebruik met MSCAN zal deze 
  1395. opnieuw afgeregeld moeten worden. Dit gaat op bijna dezelfde wijze als voor de 
  1396. Multiscan. De volgende procedure is aanbevolen. 
  1397.  
  1398. 1)      Hardware afregeling (zie ook de ViewPort VGA documentatie)
  1399.  
  1400.                 a)      zet Rv (video gain) en Ro (offset) in de middenstand
  1401.                 b)      zet een toon van 1000 Hz op de ingang en regel Ro af
  1402.                         voor 0.00 V op TP3
  1403.                 c)      zet een toon van 2400 Hz op de ingang en regel Rv af
  1404.                         voor 5.00 V op TP3
  1405.                 d)      herhaal stappen b en c voorzover nodig
  1406.  
  1407. 2)      Software afregeling
  1408.  
  1409.                 a)      sluit de ViewPort VGA interface aan op uw PC
  1410.                 b)      start het configuratiemenu met MSCAN /c, kies bij RX
  1411.                         interface voor ViewPort, geef bij de spectrum 
  1412.                         calibration factor vragen een <Enter> 
  1413.                 c)      klik in MSCAN op SPECTRUM
  1414.                 d)      klik op DEFAULT
  1415.                 e)      zet een toon van 1200 Hz op de ingang van de interface 
  1416.                         en gebruik <LOWER en >HIGHER om een aflezing van 
  1417.                         1200 Hz in het spectrum te krijgen 
  1418.                 f)      zet een toon van 2300 Hz op de ingang en gebruik
  1419.                         vSHRINK en ^EXPAND om een aflezing van 2300 Hz in het
  1420.                         spectrum te krijgen
  1421.                 g)      herhaal stappen e en f voorzover nodig
  1422.                 h)      klik op SAVE om de berekende spectrum 
  1423.                         kalibratiefactoren op te slaan 
  1424.  
  1425. P.S. I: U kunt de tonen ook met MSCAN op een 2e PC (met b.v. de speaker 
  1426. interface) opwekken. 
  1427.  
  1428. P.S. II: Deze nieuwe afregeling maakt uw ViewPort VGA interface incompatibel 
  1429. met andere programma's voor deze interface. U krijgt zo echter de beste 
  1430. resultaten in combinatie met MSCAN! 
  1431.  
  1432.  
  1433. 9. Miniscan
  1434.  
  1435. Een handige compacte interface die direct in de RS-232 connector van de PC 
  1436. wordt gestoken. Voor het opwekken van het zendsignaal bezit deze interface een 
  1437. sinusgenerator. Een Hamcomm emulator is ingebouwd, zodat u de Miniscan ook met 
  1438. andere programma's kunt gebruiken! Een aparte voeding is niet nodig. Het 
  1439. afregelen van de Miniscan interface is heel eenvoudig. 
  1440.  
  1441. 1)      Verbind de uitgang van de interface met de ingang.
  1442.  
  1443. 2)      Start MSCAN op en selecteer de M1 SSTV mode.
  1444.  
  1445. 3)      Schakel MSCAN in de TX mode en wacht enkele seconden.
  1446.  
  1447. 4)      Klik nu op SPECTRUM en daarna op CALIB. De Miniscan zal zichzelf nu 
  1448.         volledig automatisch afregelen! 
  1449.  
  1450. 5)      Klik twee maal op uw rechter muistoets om het menu te verlaten.
  1451.  
  1452. Voor het beste resultaat moet u deze afregeling herhalen wanneer u de Miniscan 
  1453. op een andere RS-232 poort aansluit. 
  1454.  
  1455. Het uitgangsniveau van de Miniscan kunt u softwarematig instellen. 
  1456.  
  1457. 1)      Sluit Miniscan aan op uw zender, zoek een frequentie die niet bezet is 
  1458.         en gebruik een laag zendvermogen. 
  1459.  
  1460. 2)      Zet MSCAN in de TX mode and klik op SPECTRUM. Selecteer een toon van 
  1461.         1500 Hz. 
  1462.  
  1463. 3)      Klik nu op LEVEL en selecteer het gewenste uitgangsniveau. Klik op OK 
  1464.         om deze waarde vast te houden. 
  1465.  
  1466. Klaar!
  1467.  
  1468.  
  1469. BIJLAGE II - VIDEO DIGITIZERS
  1470.  
  1471. U kunt natuurlijk iedere digitizer gebruiken om plaatjes mee te maken voor 
  1472. MSCAN. Gebruikt u echter een digitizer die door MSCAN wordt ondersteund, dan 
  1473. wordt het inlezen van b.v. uw videocamera beeld net zo eenvoudig als het 
  1474. inladen van een plaatje van disk! En u kunt dit zelfs doen tijdens zenden en 
  1475. ontvangen! 
  1476.  
  1477. A Iris
  1478.  
  1479. De beste digitizer met zeer scherpe beelden, dus uitermate geschikt voor de 
  1480. Fax modes. Installatie van deze digitizer is zeer eenvoudig, u steekt hem in 
  1481. een vrij slot en u bent klaar! 
  1482.  
  1483. B Video Blaster
  1484.  
  1485. MSCAN ondersteunt alle Video Blaster modellen: het originele model, de SE, 
  1486. FS200 en de SE100. 
  1487.  
  1488. Installeer de Video Blaster zoals staat aangeven in de handleiding. Indien 
  1489. mogelijk selecteer voor frame buffer adres 'DISABLED', u kunt dan 
  1490. digitaliseren tijdens zenden en ontvangst zonder dat de timing wordt 
  1491. verstoord. Start het instelprogramma (.....SET.EXE) en regel het video af voor 
  1492. iedere ingang. Haal de monitor aansluiting nu los en sluit de monitor 
  1493. rechtstreeks aan op de VGA kaart (de video overlay optie van de Video Blaster 
  1494. werkt niet in true colour). In sommige gevallen is het ook nodig de flatcable 
  1495. tussen Video Blaster en videokaart te verwijderen. Zorg ervoor dat de Video 
  1496. Blaster driver (.....DRV.EXE) is geladen voordat u MSCAN opstart. U kunt hem 
  1497. daartoe het beste in de AUTOEXEC.BAT file plaatsen. 
  1498.  
  1499. C ComputerEyes/RT
  1500.  
  1501. Deze video digitizer is zeer populair in Noord-Amerika. Raadpleeg de 
  1502. handleiding voor de juiste installatieprocedure. 
  1503.  
  1504.  
  1505. BIJLAGE III - PROBLEMEN OPLOSSEN
  1506.  
  1507. MSCAN is een complex multitasking programma dat de volledige capaciteit van de 
  1508. PC benut, de PC zal daarom geen capaciteit over hebben voor andere taken. 
  1509. Enkele voor de hand liggende problemen worden in deze bijlage beschreven. 
  1510.  
  1511. Gebruik van residente programma's
  1512.  
  1513. Residente programma's (permanent in het geheugen aanwezig) kunnen extra 
  1514. systeeminterrupts veroorzaken. Sommige cache programma's voor hard- of 
  1515. floppydisk schakelen de interrupts zelfs voor korte tijd uit. Omdat de timing 
  1516. bij de nieuwe SSTV modes en bij Fax zeer kritisch is mag het programma nooit 
  1517. worden onderbroken door andere (residente) programma's. Wanneer deze 
  1518. onderbreking te lang duurt, en dat is al snel het geval, wordt de timing 
  1519. verstoord en zal het ontvangen of uitgezonden plaatje zijn verminkt. Memory 
  1520. managers als EMM386, QEMM of 386MAX kunnen op sommige PC's ook de timing 
  1521. verstoren. 
  1522.  
  1523. Geen beeld na opstarten MSCAN
  1524.  
  1525. Verzeker u ervan dat u een super VGA kaart heeft met true colour 
  1526. ondersteuning, d.w.z. dat deze kaart 640*480 resolutie moet kunnen weergeven 
  1527. in 16,8 miljoen kleuren. Heeft u de juiste chipset ingevuld? Wanneer u voor 
  1528. VESA heeft gekozen moet er mogelijk een bij uw kaart behorende VESA driver 
  1529. worden geladen. Het is ook mogelijk dat uw kaart de VESA mode niet goed 
  1530. ondersteunt, gebruik van een universele VESA driver als UNIVBE kan dit 
  1531. probleem ondervangen. Controleer ook of een memory manager of muis niet de 
  1532. oorzaak van het probleem is. 
  1533.  
  1534. Gebruik van disk-cache
  1535.  
  1536. Sommige cache programma's voor harddisk en/of floppydrives zetten tijdelijk de 
  1537. interrupts van het systeem uit. Dit is in het MSCAN programma niet toegestaan 
  1538. aangezien dit de timing verstoort. Gebruikt u zo'n cache programma dan is het 
  1539. mogelijk dat tijdens het laden van files de ontvangst of het zenden tijdelijk 
  1540. verstoord wordt. De remedie is eenvoudig: creëer een batch file die alvorens 
  1541. het MSCAN programma aan te roepen de cache uitzet, en na afloop van het 
  1542. programma de cache weer aanzet. 
  1543.  
  1544. Muis werkt niet goed
  1545.  
  1546. Het kan zijn dat uw muis niet compatibel is, er zijn b.v. problemen bekend met 
  1547. sommige Genius muizen. Probeer een andere muisdriver te gebruiken van b.v. 
  1548. Logitech of Microsoft om dit probleem op te lossen. 
  1549.  
  1550. Storing in ontvangst
  1551.  
  1552. Wanneer er spikkels of strepen in het ontvangen plaatje verschijnen wanneer u 
  1553. een plaatje van disk inlaadt, wordt dit mogelijk veroorzaakt door een cache 
  1554. programma of memory manager. Is dit niet het geval dan is uw PC mogelijk te 
  1555. traag. Gebruik een snellere PC of ontlast de PC door een intelligenter modem 
  1556. te gebruiken zoals Multiscan. 
  1557.  
  1558. Beeld verschuift bij inladen plaatje
  1559.  
  1560. Wanneer het beeld dat u uitzendt of ontvangt bij het inladen van een plaatje 
  1561. van disk verspringt, dan wordt dit veroorzaakt door een cache programma. Heeft 
  1562. u geen cache programma in gebruik, dan ligt het probleem bij uw harddisk/BIOS 
  1563. combinatie. De enige oplossing is een ander moederbord of PC gebruiken. 
  1564.  
  1565. Spikkels in gehele scherm
  1566.  
  1567. Ziet u geleidelijk in het gehele scherm spikkels ontstaan, en gebeurt dit met 
  1568. name wanneer MSCAN meerdere taken tegelijk moet uitvoeren, of in snelle modes 
  1569. zoals M2 of S2, dan is uw PC te traag. Installeer een snellere processor of 
  1570. videokaart om dit probleem op te lossen. 
  1571.  
  1572. Problemen na onbemand gebruik
  1573.  
  1574. Wanneer MSCAN problemen geeft wanneer u gedurende een bepaalde tijd het 
  1575. toetsenbord of de muis niet heeft gebruik, dan heeft u waarschijnlijk een 
  1576. 'groene' PC. De ingebouwde energie besparing schakelt dan nl. de processor 
  1577. naar een lagere snelheid. U kunt dit probleem oplossen door in de SETUP de 
  1578. energie besparing uit te schakelen. Wanneer u voldoende kennis van zaken heeft 
  1579. kunt u de energie besparing ook gevoelig maken voor interrupts die door MSCAN 
  1580. worden gebruikt.
  1581.  
  1582.  
  1583. BIJLAGE IV - BESCHRIJVING MODES 
  1584.  
  1585. MSCAN ondersteunt diverse modes. Een beschrijving van deze modes wordt 
  1586. hieronder gegeven. 
  1587.  
  1588.  
  1589. A SSTV
  1590.  
  1591. Alleen zendamateurs gebruiken de SSTV mode. U kunt SSTV plaatjes ontvangen op 
  1592. HF (b.v. 3730 kHz LSB en 14.230 MHz USB) en op VHF (b.v. 144.500 MHz FM) en 
  1593. UHF frequenties. 
  1594.  
  1595. B&W SSTV (zwart/wit)
  1596.  
  1597. SSTV wordt door radioamateurs gebruikt om beelden via een smalbandig kanaal (3 
  1598. kHz) uit te zenden. Het beeld wordt lijn-voor-lijn uitgezonden, iedere lijn 
  1599. wordt vooraf gegaan door een lijnsynchronisatiepuls van 1200 Hz. Elk beeld 
  1600. wordt voorafgegaan door een langere beeldsynchronisatiepuls van eveneens 1200 
  1601. Hz. De videoinformatie wordt gemoduleerd op een 1900 Hz toon met een 800 Hz 
  1602. zwaai (1500 Hz is zwart, 2300 Hz is wit). 
  1603.  
  1604. Wraase SSTV (kleur)
  1605.  
  1606. Deze mode is direct afgeleid van zwart/wit SSTV. Om een kleurenbeeld over te 
  1607. kunnen zenden, wordt het beeld eerst ontleed in zijn 3 primaire componenten, 
  1608. n.l. rood, groen en blauw. Er worden wereldwijd diverse manieren gebruikt om 
  1609. deze drie componenten over te zenden, doch de veruit meest populaire methode 
  1610. was tot voor enkele jaren geleden de zgn. line-sequential methode, ook wel 
  1611. Single Frame Color (SFC) SSTV genoemd. Wraase is hierbij de meest 
  1612. gestandaardiseerde methode. Bij deze methode wordt van iedere lijn 
  1613. afzonderlijk zijn rode, groene en blauwe component achter elkaar overgezonden. 
  1614. De taak van de ontvanger is om deze drie lijnen weer te vertalen naar een 
  1615. kleuren beeldlijn.  Wanneer zender en ontvanger niet dezelfde kleurvolgorde 
  1616. hebben zullen de kleuren onderling verwisselen. 
  1617.  
  1618. New SSTV (kleur)
  1619.  
  1620. De laatste jaren zijn de zgn. nieuwe SSTV modes erg populair geworden. De 
  1621. veruit het meest gebruikte zijn de martin en scottie modes. Deze modes 
  1622. combineren de voordelen van SSTV en Fax. Hierdoor wordt een aanzienlijk betere 
  1623. beeldkwaliteit onder slechte condities gegarandeerd. 
  1624. Bij deze modes worden de drie kleurcomponenten niet lijn-voor-lijn 
  1625. uitgezonden, maar achter elkaar in dezelfde lijn. Omdat per volledige lijn 
  1626. altijd maar een lijnsynchronisatiepuls wordt uitgezonden kan er dus nooit een 
  1627. fout optreden in de kleurenvolgorde, deze ligt nu immers vast. Zodra dus ook 
  1628. maar een gedeelte van een plaatje in deze modes wordt ontvangen, zullen de 
  1629. kleuren altijd correct zijn. Een verdere verbetering is dat naast ontvangst 
  1630. m.b.v. de lijnsynchronisatiepuls, gelijk aan zwart-wit SSTV, ook ontvangst 
  1631. mogelijk is in de synchrone mode, gelijk aan Fax. In de synchrone mode wordt 
  1632. niet meer naar de lijnsynchronisatiepuls gekeken, maar wordt de ontvangst 
  1633. automatisch doorgeschreven, gebaseerd op de nauwkeurige timing van een kristal 
  1634. (zowel aan zend- als ontvangstzijde). Hierdoor zijn deze modes ongevoeliger 
  1635. voor storing. 
  1636.  
  1637. Robot 72 s
  1638.  
  1639. Bij de Robot mode wordt iedere lijn uitgezonden in twee componenten: de 
  1640. luminantie en chrominantie. De luminantie bevat de helderheidsinformatie van 
  1641. de lijn. De chrominantie bevat de kleurinformatie en wordt op dubbele snelheid 
  1642. verstuurd. Hierdoor wordt een kortere beeldtijd bereikt, terwijl de 
  1643. beeldscherpte, qua intensiteit, gelijk blijft. Alleen de kleurinformatie zal 
  1644. waziger zijn, het menselijk oog is hier echter minder gevoelig voor. 
  1645. Belangrijk nadeel van deze mode is dat bij een kleine wijziging in de 
  1646. frequentie van de tonen de kleuren zullen wijzigen. 
  1647.  
  1648.  
  1649. B Fax
  1650.  
  1651. Fax, een afkorting voor Facsimile, is qua werking in principe gelijk aan SSTV, 
  1652. alleen ontbreken de lijn- en beeldsynchronisatiepulsen. Bij Fax wordt vaak 
  1653. gebruik gemaakt van het APT protocol (Automatic Picture Transmission). Hierbij 
  1654. wordt het begin van een beeld aangegeven met een starttoon, en het eind met 
  1655. een stoptoon. Door het ontbreken van lijnsynchronisatiepulsen moet er op een 
  1656. andere manier voor worden gezorgd dat zender en ontvanger gelijk lopen. Dit 
  1657. wordt gedaan door voorafgaand aan het beeld een synchronisatie signaal uit te 
  1658. zenden, dit is zichtbaar als een rechte verticale witte balk. Een ander 
  1659. opvallend verschil t.o.v. de SSTV mode zijn de veel langere lijn- en 
  1660. beeldtijden: het verzenden van een Fax plaat kan makkelijk 10 minuten in 
  1661. beslag nemen. De beeldscherpte is daardoor evenredig groter! Twee technische 
  1662. termen die u van de Fax mode moet kennen zijn LPM (Lines Per Minute) en IOC 
  1663. (Index Of Cooperation). LPM staat voor het aantal lijnen dat per minuut wordt 
  1664. verzonden. Met IOC wordt de hoogte-breedte verhouding van het beeld aangeduid. 
  1665. Commerciële Fax stations zijn over de gehele lange- en kortegolf band te 
  1666. ontvangen, b.v. in Europa op 134 kHz (USB), 4778 kHz (USB) en 8145 kHz (USB). 
  1667. Fax uitzendingen van radioamateurs zijn te ontvangen op b.v. 14.230 MHz (USB) 
  1668. en 144.700 MHz (FM). 
  1669.  
  1670. Start- en stoptonen
  1671.  
  1672. Conform internationale standaarden gebruikt MSCAN in de zwart/wit Fax modes de 
  1673. volgende start- en stoptonen. 
  1674.  
  1675. IOC     start           stop
  1676.  
  1677. 288     675 Hz          450 Hz
  1678. 576     300 Hz          450 Hz
  1679.  
  1680. Daar de huidige kleuren Fax modes in de amateurwereld zijn ontwikkeld zijn 
  1681. hierover geen internationale afspraken gemaakt, de volgende start- en 
  1682. stoptonen zijn echter gebruikelijk en worden door MSCAN ondersteund. 
  1683.  
  1684. IOC     start           stop
  1685.  
  1686. 204     200 Hz          450 Hz
  1687. 288     200 Hz          450 Hz
  1688.  
  1689. Starttonen zijn gekoppeld aan de gebruikte IOC en hebben niets te maken met 
  1690. het aantal LPM waarin uitgezonden wordt. De in MSCAN ingebouwde automaat voor 
  1691. de Fax modes bepaalt de IOC uit de starttoon en het aantal LPM uit de 
  1692. synchronisatiepulsen die aan iedere uitzending vooraf gaan. 
  1693.  
  1694. B&W FAX (zwart/wit)
  1695.  
  1696. Zowel commerciële zenders als zendamateurs gebruiken deze modes. Bij 
  1697. commerciële stations kunnen dit weerkaarten zijn (waarbij alleen zwart en wit 
  1698. wordt gebruikt) of (weer)foto's die in grijstinten worden uitgezonden. De 
  1699. gebruikte videotonen zijn niet voor alle Fax-stations gelijk: sommige 
  1700. gebruiken de van SSTV bekende 800 Hz shift (zwart 1500 Hz en wit 2300 Hz), 
  1701. maar er zijn ook stations met een 300 Hz shift (zwart 1750 Hz en wit 2050 Hz). 
  1702.  
  1703. Colour Fax (kleur)
  1704.  
  1705. Het uitzenden van kleurenplaten via Fax is niet gebruikelijk in de commerciële 
  1706. wereld. Een zeer omslachtige manier die vroeger wel werd toegepast is het 
  1707. uitzenden van drie zwart/wit platen. Deze 3 corresponderen met de 3 kleuren 
  1708. geel, magenta en cyaan en moeten na ontvangst worden samengevoegd tot een 
  1709. kleurenplaat. 
  1710. De Fax kleurenmode die in dit programma wordt ondersteund wordt ook door 
  1711. zendamateurs gebruikt. Deze mode werkt op een betere manier, en is 
  1712. rechtstreeks afgeleid van de SFC kleuren SSTV mode. Ook hier wordt iedere lijn 
  1713. telkens drie keer uitgezonden: een keer zijn rode, een keer zijn groene, en 
  1714. een keer zijn blauwe component. De plaat die bij ontvangst verschijnt is 
  1715. direct in kleur en het is niet meer nodig deze achteraf nog te bewerken. Deze 
  1716. mode wordt ook door het programma JV-FAX ondersteund. Het is in kleuren Fax 
  1717. mogelijk om beelden in kleur en met zeer hoge resolutie uit te zenden. 
  1718.  
  1719.  
  1720. APPENDIX V - AGENTEN EN CONTACTPERSONEN
  1721.  
  1722. Wanneer u in een van onderstaande landen woont, kunt u voor meer informatie 
  1723. en/of bestellingen contact opnemen met onze agent of contactpersoon. 
  1724. Contactpersonen zijn radio amateurs die u graag helpen, maar houdt u er 
  1725. rekening mee dat zij dit in hun vrije tijd doen zonder commercieel gewin. U 
  1726. kunt natuurlijk ook altijd rechtstreeks met ons contact opnemen. 
  1727.  
  1728. Agenten en contactpersonen:
  1729.  
  1730. Australie               Art van Esch VK4GO, Imperial-Surf, 23C/80 
  1731. (contactpersonen)       The Esplanada, Surfers-Paradise 4217, Australia. 
  1732.                         Tel/Fax: (07) 5538 1652, 
  1733.                         Email: surf@marvin.technet2000.com.au
  1734.  
  1735.                         Chris Watts VK3DNH, RMB 3440, Hansen Road, Rochester, 
  1736.                         Victoria 3561, Australia. 
  1737.                         Tel: (054) 865400, Email: crac@echuca.net.au
  1738.  
  1739. Canada                  Jim White VE1LL, Box 330, Reserve Mines, N.S. BOA1V0, 
  1740. (contactpersoon)        Canada. 
  1741.                         Email: nstn1922@fox.nstn.ca
  1742.  
  1743. Denemarken              Norad Tele-center a/s, Svend Sorensen OS4SX, 
  1744.                         Frederikshavnsvej 74, DK-9800 Hjorring, Denmark. 
  1745.                         Tel: 98909999, Fax: 98909988
  1746.  
  1747. Duitsland               Wim Zech DJ0VQ, Brunnenstr. 3, D-66957 Obersimten,
  1748. (contactpersoon)        Germany.
  1749.                         Email: wim_zech@zw.maus.de
  1750.  
  1751. Frankrijk               TBL Club, Francis Roch F6AIU, F-70120 La Roche Morey,
  1752. (contactpersoon)        France.
  1753.  
  1754. Hongarije               KáTÉ BT., Tibor Osztie HA9SB, 3529 Miskolc, 
  1755.                         Perczel M. u. 45/A, Hungary. 
  1756.                         Tel: (046) 365643, Fax: (046) 360009
  1757.  
  1758. Japan                   Kiyotada Shimizu JA6AP, 1-21-5, Hayama, Munakata city,
  1759. (contactpersoon)        Fukuoka-ken, 811-41 Japan. 
  1760.                         Tel/Fax: (092) 8436801
  1761.  
  1762. Verenigd Koninkrijk     AMDAT, Terry Rowe G8NNU, 4 Northville Road, 
  1763.                         Northville, Bristol, BS7 ORG, England. 
  1764.                         Tel: (0117) 9699352, Fax: (0117) 9872228
  1765.